El clasico: Η ιστορία

Του Ανδρέα Λεκάκη

Κάποιοι έσπευσαν να χαρακτηρίσουν το επερχόμενο clasico ως το λιγότερο ενδιαφέρον των τελευταίων χρόνων, λόγω της απουσίας των δύο κορυφαίων ποδοσφαιριστών της γενιάς μας από αυτό, του Κριστιάνο Ρονάλντο που είναι πλέον παίκτης της Γιουβέντους και του τραυματία Λιονέλ Μέσι. Όταν όμως συγκρούονται Μπαρτσελόνα και Ρεάλ Μαδρίτης, κανένα μεταξύ τους παιχνίδι δε μπορεί να είναι αδιάφορο. Η μεταξύ τους αναμέτρηση δεν είναι απλά ένα ποδοσφαιρικό ντέρμπι, αλλά η σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων και διαφορετικών φιλοσοφιών. Είναι η στιγμή που τα πάντα σταματάνε και όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό το παιχνίδι, που στο παρελθόν μας έχει χαρίσει μοναδικές στιγμές, αμέτρητες συγκινήσεις και κορυφαίους ποδοσφαιριστές να παλεύουν για ένα και μόνο στόχο: τη νίκη. Σήμερα στις 17:15, όλος ο πλανήτης θα παρακολουθήσει ένα ακόμη επεισόδιο της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής κόντρας στον κόσμο: Του el clasico.

Η αρχή της κόντρας

Όπως αναφέραμε και παραπάνω, Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα αντιπροσωπεύουν δύο εκ διαμέτρου αντίθετους κόσμους. Οι διαφορές τους ξεφεύγουν από τα καθαρά αθλητικά πλαίσια και έχουν σαφείς κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις. Η Ρεάλ, η ομάδα της ισπανικής πρωτεύουσας, ανέκαθεν αντιπροσώπευε τη βασιλική οικογένεια, την καθεστηκυία τάξη και τον συντηρητισμό. Η Μπαρτσελόνα απ’ την άλλη, το καμάρι της Καταλονίας, εκπροσωπούσε τον φιλελευθερισμό, την επανάσταση, την ανεξαρτησία. Είναι άλλωστε πασίγνωστοι οι αγώνες που κάνουν οι Καταλανοί εδώ και αιώνες για να ανεξαρτητοποιηθούν από την υπόλοιπη Ισπανία με την οποία δεν θέλουν να έχουν καμία σχέση, αγώνες που συνεχίζονται μέχρι και στις μέρες μας.

Η άνοδος στην εξουσία του δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο τη δεκαετία του ‘30, καλλιέργησε ακόμη περισσότερο την κόντρα και το μίσος ανάμεσα σε Καταλανούς και Καστιγιάνους. Είναι γνωστό πως ο Ισπανός στρατηγός απαγόρευσε τη χρήση κάθε τοπικής γλώσσας και διαλέκτου (καταλανικά, βάσκικα κλπ), με τους Καταλανούς να βλέπουν τα παιχνίδια της Μπαρτσελόνα στο «Καμπ Νου» ως τον μοναδικό τρόπο για να μιλήσουν τη γλώσσα τους και να εκφράσουν τις απόψεις τους. Στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου μάλιστα (17 Ιουλίου 1936-1 Απριλίου 1939), ο τότε πρόεδρος των «μπλαουγκράνα», Ζοσέπ Σουνιόλ, συνελήφθη και εκτελέστηκε χωρίς δίκη από τα στρατεύματα του Φράνκο.

Η πρώτη κόντρα των δύο ομάδων σε επίσημο παιχνίδι έλαβε χώρα στις 17 Φεβρουαρίου 1929 για το πρωτάθλημα, σε έναν αγώνα στον οποίο η Ρεάλ επικράτησε 2-1 μέσα στη Βαρκελώνη με δύο γκολ του Μορέρα, με τη «Μπάρτσα» απλά να μειώνει με σκόρερ τον Παρέρα.

Η υπόθεση Ντι Στέφανο

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια των μεταξύ τους μονομαχιών, η κόντρα των δύο ομάδων, οι οποίες πάλευαν και για τους τίτλους στην Ισπανία, φαινόταν πως ήταν μεγάλη. Όμως αυτή η κόντρα φούντωσε για τα καλά στις αρχές της δεκαετίας του ’50, όταν οι δυο ομάδες «κονταροχτυπήθηκαν» για τα μάτια ενός και μόνο ποδοσφαιριστή, του σπουδαίου Αλφρέντο Ντι Στέφανο. Ο Αργεντινός επιθετικός είχε πραγματοποιήσει εξαιρετικές εμφανίσεις με τη φανέλα των Μιγιονάριος της Μπογκοτά, στην οποία είχε μετακινηθεί από τη Ρίβερ Πλέιτ λόγω της απεργίας που είχαν κηρύξει οι παίκτες στην Αργεντινή. Μπαρτσελόνα και Ρεάλ ήθελαν όσο τίποτε να τον εντάξουν στο δυναμικό τους και όσο κι αν ακούγεται παράξενο το πέτυχαν και οι δύο, αφού λόγω της σύγχυσης που υπήρχε με τα δικαιώματα του παίκτη, αναφορικά με το αν αυτά ανήκαν στη Ρίβερ ή στους Μιγιονάριος, ο ίδιος παρουσιαζόταν να έχει συμφωνήσει και με τις δύο ομάδες!

Μετά το… χάος που δημιουργήθηκε, η FIFA παρενέβη και πρότεινε μια… σολομώντεια λύση: να χρησιμοποιούν και οι δυο ομάδες τον ποδοσφαιριστή εναλλάξ κάθε σεζόν! Τελικά, η Μπαρτσελόνα ήταν αυτή που αποχώρησε από τη διεκδίκηση του Ντι Στέφανο και ο παίκτης κατέληξε εξ ολοκλήρου στη Ρεάλ, σε μια κίνηση που άλλαξε την ιστορία του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, αφού η «ξανθιά σαΐτα» ήταν ο πρωταγωνιστής εκείνης της μεγάλης ομάδας της «βασίλισσας» που κατέκτησε μεταξύ πολλών τίτλων στην Ισπανία και τα πέντε πρώτα Κύπελλα Πρωταθλητριών της ιστορίας (1956-1960), κυριεύοντας την Ευρώπη. Πολλοί πάντως λένε πως οι άνθρωποι της Μπαρτσελόνα εξαναγκάστηκαν από τον Φράνκο  ώστε να κάνουν πίσω στην υπόθεση αυτή, κάτι που φυσικά αρνείται η πλευρά των «μερένχες». Όπως και να’ χει, μετά από όλα αυτά, τα μεταξύ τους παιχνίδια δε θα ήταν ποτέ πια ίδια…

Ο Αλφρέντο Ντι Στέφανο ποζάρει με τα πέντε Κύπελλα Πρωταθλητριών που κέρδισε με τη Ρεάλ. Υπήρξε μήλον της έριδος για "μερένχες" και "μπλαουγκράνα", με τη "βασίλισσα" να βγαίνει νικήτρια από τη διαμάχη αυτή

Οι μεγαλύτερες νίκες

Είναι πάντα κάτι το ξεχωριστό να νικάς τον αιώνιο αντίπαλό σου σε ένα ντέρμπι, πόσο μάλλον όταν το κάνεις με εμφατικό τρόπο. Στα ενενήντα σχεδόν χρόνια μονομαχιών τους, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα έχουν καταφέρει αρκετές φορές να επικρατήσουν με πολλά γκολ διαφορά η μία της άλλης. Η νίκη με τη μεγαλύτερη διαφορά ανήκει στη «βασίλισσα», η οποία εν μέσω Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στις 19 Ιουνίου 1943, είχε κατατροπώσει με το απίστευτο 11-1 τους Καταλανούς σε παιχνίδι για το Κύπελλο Ισπανίας. Οι «μερένχες» έχουν και το ρεκόρ της μεγαλύτερης νίκης σε επίπεδο πρωταθλήματος, το 8-2 του 1935, ενώ το 1949 είχαν επικρατήσει με 6-1. Ακόμη, η Ρεάλ έχει νικήσει με 5-0 τη μεγάλη της αντίπαλο τόσο το 1953 όσο και το 1995 με χατ τρικ του Ζαμοράνο, ενώ μια νίκη που μνημονεύεται μέχρι σήμερα είναι το 4-0 στον τελικό του Κυπέλλου το 1974.

7/5/2008: Πιστοί στις παραδόσεις του ισπανικού ποδοσφαίρου, οι παίκτες της Μπαρτσελόνα σχηματίζουν "pasillo" στην πρωταθλήτρια εκείνης της χρονιάς Ρεάλ Μαδρίτης

Με τη σειρά της, η Μπαρτσελόνα έχει να επιδείξει ένα 7-2 το 1950 και ένα 6-1 επτά χρόνια αργότερα, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που έχει επικρατήσει με 5-0 της μεγάλης της αντιπάλου, όπως το 1935, το 1945, το 1974 όταν «άλωσε» το «Μπερναμπέου» με τον Γιόχαν Κρόιφ στο δυναμικό της, το 1994 με τον Κρόιφ προπονητή και τον Ρομάριο να κάνει χατ τρικ αλλά και το 2010, στο πρώτο clasico του Μουρίνιο ως προπονητή της Ρεάλ και σε μια απ’ τις χειρότερες βραδιές στην προπονητική καριέρα του Πορτογάλου τεχνικού. Φυσικά, ξεχωριστή θέση στην ιστορία των αναμετρήσεων κατέχει εκείνο το 6-2 με το οποίο η ομάδα του Γκουαρντιόλα τότε είχε ταπεινώσει τη Ρεάλ μέσα στη Μαδρίτη το 2009 αλλά και η τελευταία ευρεία νίκη των «μερένχες», εκείνο το 4-1 ένα χρόνο νωρίτερα, με τους παίκτες της Μπαρτσελόνα να κάνουν το περίφημο «pasillo» στους αντιπάλους τους πριν την έναρξη της αναμέτρησης, μιας και η «βασίλισσα» ήταν ήδη πρωταθλήτρια.

2/5/2009: Η διαστημική Μπαρτσελόνα του Γκουαρντιόλα θριαμβεύει στο "Μπερναμπέου" με το εντυπωσιακό 6-2, σε ένα βράδυ που κάθε φίλος της Ρεάλ θέλει να ξεχάσει

Τα σπουδαιότερα ματς

Πάρα πολλά είναι τα παιχνίδια που μένουν χαραγμένα στη μνήμη μεταξύ των δύο ομάδων. Στις 10 Ιανουαρίου 1943 είχαμε το πρώτο ίσως επικό clasico, με τη Μπαρτσελόνα να προηγείται με 4-1 στο ημίχρονο, όμως τη Ρεάλ να πραγματοποιεί τη δική της αντεπίθεση μέσα στο «Καμπ Νου» και τον πίνακα του σκορ να γράφει τελικό αποτέλεσμα 5-5! Ακόμη, ξεχωρίζουν κι άλλα ματς, όπως για παράδειγμα, η νίκη της «βασίλισσας» στη Βαρκελώνη με 5-3 το 1960, η ισοπαλία με 3-3 το 1969, η νίκη της Μπαρτσελόνα με 3-2 τον Γενάρη του 1987 με τρία γκολ του Λίνεκερ και η απάντηση της Ρεάλ με το ίδιο σκορ ένα χρόνο αργότερα. Με 3-2 επίσης είχαν νικήσει οι «μπλαουγκράνα» μέσα στο «Μπερναμπέου» τον Νοέμβρη του 1997, σε ένα επίσης ξεχωριστό ματς.

21/4/2012: Ο Κριστιάνο Ρονάλντο σκοράρει στο "Καμπ Νου" για το τελικό 2-1 της Ρεάλ, σφραγίζει το πρωτάθλημα για τους Μαδριλένους και συνιστά στους οπαδούς της Μπαρτσελόνα να... ηρεμήσουν

Στην πρόσφατη ιστορία των ντέρμπι, από το 2000 και μετά, έχουμε να θυμόμαστε πολλά όμορφα παιχνίδια και ιδιαίτερες στιγμές. Το 2-2 του 2001 με Ραούλ και Ριβάλντο να είναι οι πρωταγωνιστές για τις δύο ομάδες, το 4-2 της Ρεάλ των galacticos το 2005, τη μοναδική παράσταση του Ροναλντίνιο στη Μαδρίτη την ίδια χρονιά στο 3-0 της Μπαρτσελόνα που ανάγκασε το κοινό του «Μπερναμπέου» να χειροκροτήσει τον Βραζιλιάνο άσο, το συναρπαστικό 3-3 το 2007 με το χατ τρικ του 19χρονου τότε Μέσι, το 2-2 του 2012 με τις «υπογραφές» των Μέσι και Ρονάλντο, το επικό 3-4 της «Μπάρτσα» μέσα στην έδρα της Ρεάλ με το δεύτερο χατ τρικ του Μέσι στην ιστορία των clasico αλλά και το 2-3 των Καταλανών το 2017, με τον Αργεντινό μάγο να σκοράρει στην τελευταία φάση του αγώνα.

19/11/2005: Ο Ροναλντίνιο κάνει ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της καριέρας του εκθέτοντας ανεπανόρθωτα την άμυνα της Ρεάλ και πετυχαίνοντας δυο γκολ στο 3-0 της Μπαρτσελόνα στη Μαδρίτη, παίρνοντας στο τέλος το χειροκρότημα από τους φίλους της "βασίλισσας". Στην ιστορία των clasico, άλλοι δύο παίκτες των Καταλανών έχουν βιώσει την καθολική αναγνώριση από το κοινό του "Μπερναμπέου". Ο Ντιέγκο Μαραντόνα (26/6/1983) και ο Αντρές Ινιέστα (21/11/2015).

Σε… ευρωπαϊκό φόντο

Πέρα από τις τόσες φορές που έχουν τεθεί αντιμέτωπες οι δυο ομάδες στις εγχώριες διοργανώσεις, έχουν συναντηθεί και για την κορυφαία ευρωπαϊκή διοργάνωση, το Κύπελλο Πρωταθλητριών/Champions League. Στο δρόμο για το πέμπτο σερί της τρόπαιο, στα πρώτα βήματα του θεσμού, η Ρεάλ Μαδρίτης αντάμωσε τη Μπαρτσελόνα ένα βήμα πριν από τον τελικό της περιόδου 1959-60, νικώντας τους «μπλαουγκράνα» με 3-1 και στα δύο παιχνίδια, με τους Ντι Στέφανο και Πούσκας μεγάλους πρωταγωνιστές. Την αμέσως επόμενη σεζόν, οι δυο τους τα είπαν ξανά, αυτή τη φορά στον πρώτο γύρο, με τη «Μπάρτσα» να παίρνει εκδίκηση και να προκρίνεται (2-2, 2-1), σε μια χρονιά που έφτασε εκείνη ως τον τελικό.

Χρειάστηκε να περάσουν 42 χρόνια για να συναντηθούν ξανά στη διοργάνωση που πλέον ονομαζόταν Champions League. Στα ημιτελικά της σεζόν 2001-02, η Ρεάλ πέρασε μάλλον εύκολα το εμπόδιο της αιώνιας αντιπάλου της (0-2, 1-1) και προκρίθηκε στον τελικό όπου και κατέκτησε το ένατο τρόπαιο της ιστορίας της. Τελευταίο τους αντάμωμα ήταν και πάλι σε ημιτελική φάση, το 2010-11, με τη Μπαρτσελόνα αυτή τη φορά να περνά (0-2, 1-1) και να φτάνει στον τελικό του «Γουέμπλεϊ», όπου πήρε το τέταρτο κύπελλό της. Εκείνη την περίοδο μάλιστα, οι δυο ομάδες έδωσαν τέσσερα παιχνίδια μέσα σε δεκαεπτά μέρες, αφού συναντήθηκαν τόσο στο πρωτάθλημα όσο και στον τελικό του Κυπέλλου.

Όσο και να το θέλουν πολλοί, Ρεάλ και Μπαρτσελόνα δεν έχουν παίξει ποτέ μεταξύ τους σε έναν ευρωπαϊκό τελικό, αν και έφτασαν κοντά σε αρκετές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, με την ταυτόχρονη παρουσία τους στα ημιτελικά του Champions League το 2012, το 2013 και το 2015. Αντίθετα, σε τελικούς Κυπέλλου Ισπανίας έχουν αναμετρηθεί συνολικά επτά φορές, με τελευταία το 2014, όταν εκείνη η απίθανη κούρσα του Γκάρεθ Μπέιλ έφερε το γκολ με το οποίο η Ρεάλ επικράτησε με 2-1.

23/4/2017: Ο Μέσι σκοράρει στην τελευταία φάση του αγώνα στο "Μπερναμπέου" χαρίζοντας τη νίκη στην ομάδα του και επιδεικνύει τη φανέλα στους "παγωμένους"φίλους της Ρεάλ. Στις 13 Αυγούστου του ίδιου έτους ο Κριστιάνο Ρονάλντο πετυχαίνει ένα πανέμορφο γκολ στο "Καμπ Νου" στη νίκη της Ρεάλ με 3-1 για το πρώτο ματς του ισπανικού Σούπερ Καπ και απαντά με τον ίδιο τρόπο. Την τελευταία δεκαετία, η κόντρα των δύο αυτών σπουδαίων ποδοσφαιριστών συγκέντρωνε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στα clasico

Οι ρέκορντμαν

Για πολλά χρόνια ο Αλφρέντο Ντι Στέφανο βρισκόταν στην κορυφή των πρώτων σκόρερ όλων των εποχών στα clasico έχοντας πετύχει 18 τέρματα, επίδοση την οποία κατέρριψε όμως ο Λιονέλ Μέσι στις 23 Μαρτίου 2014, όταν πέτυχε χατ τρικ σε εκείνο το συναρπαστικό 4-3 της Μπαρτσελόνα στο «Μπερναμπέου». Ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία των «cules» μετρά πλέον 26 γκολ συνολικά στα ντέρμπι και δε μπορεί να απειληθεί από κανέναν για την ώρα, αφού ο επόμενος εν ενεργεία παίκτης που αγωνίζεται για τη μία ή την άλλη ομάδα στη λίστα είναι ο Καρίμ Μπενζεμά με 8 γκολ. Το αντίπαλον δέος του Μέσι, ο Κριστιάνο Ρονάλντο, μετρά 18 τέρματα αλλά πλέον είναι παίκτης της Γιουβέντους. Ο Πορτογάλος σούπερ σταρ πάντως πρόλαβε να ισοφαρίσει την επίδοση του Ντι Στέφανο, ενώ κατέχει το ρεκόρ των συνεχόμενων clasico στα οποία έχει βρει δίχτυα και είναι έξι στον αριθμό (όλα μέσα στο 2012). Όσον αφορά τις περισσότερες συμμετοχές, αυτές τις έχει ο Μανουέλ Σαντσίς ο οποίος έχει αγωνιστεί σε 43 αναμετρήσεις, με τους Μέσι και Σέρχιο Ράμος να κυνηγούν να του πάρουν το ρεκόρ, έχοντας παίξει αμφότεροι σε 38 clasico.

23/3/2014: Ο Λιονέλ Μέσι πετυχαίνει το δεύτερο χατ τρικ της καριέρας του κόντρα στη Ρεάλ και γίνεται ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του μεγάλου ντέρμπι

Αυτοί που έπαιξαν και στις δύο ομάδες

Παρά τη μεγάλη αντιπαλότητα μεταξύ Μπαρτσελόνα και Ρεάλ, δεν είναι λίγοι οι ποδοσφαιριστές που έχουν φορέσει τη φανέλα και των δύο ομάδων, είτε έχοντας πάρει απευθείας μεταγραφή από τον έναν στον άλλο σύλλογο, είτε παίζοντας ενδιάμεσα σε άλλες ομάδες. Όπως είναι φυσικό, κάποιες μετακινήσεις προκάλεσαν αντιδράσεις, με κορυφαίο παράδειγμα αυτό του Λούις Φίγκο το καλοκαίρι του 2000, όταν ο Πορτογάλος άφησε τους Καταλανούς για να γίνει ο πρώτος «galactico» της εποχής Φλορεντίνο Πέρεθ στη Ρεάλ. Από ίνδαλμα για τους φίλους των «μπλαουγκράνα» έγινε προδότης, ενώ στην επιστροφή του στο «Καμπ Νου» ως παίκτης της «βασίλισσας», παρά τα ισχυρά μέτρα προστασίας οι οπαδοί του πέταξαν κέρματα, ένα μπουκάλι ουίσκι και μια… γουρουνοκεφαλή! Για τη Μπαρτσελόνα η ιστορία επαναλαμβανόταν, αφού στο παρελθόν είχε χάσει από τη μεγάλη της αντίπαλο παίκτες όπως ο Μπερντ Σούστερ (1988) και ο Μίκαελ Λάουντρουπ (1994).

Συνολικά 32 παίκτες έχουν αγωνιστεί και για τις δύο ομάδες. Οι περισσότεροι φόρεσαν πρώτα τη φανέλα της Μπαρτσελόνα και έπειτα της Ρεάλ: Αλμπένιθ, Κιράντε, Αλμπένιθ, Κομαμάλα, Ροζίτσκι, Θαμόρα, Σαμιτιέρ, Ναβάρο, Τεχάδα, Εβαρίστο, Γκιβέρτς, Σούστερ, Μίλα, Νάντο, Λάουντρουπ, Σολέρ, Φίγκο, Θελάδες, Ρονάλντο και Σαβιόλα. Το αντίθετο δρομολόγιο έχουν κάνει οι εξής: Λιθαράγα, Ιλάριο, Περέδα, Μουλέ, Αμαδόρ, Χάτζι, Λοπετέγκι, Προσινέτσκι, Ενρίκε, Ντάνι, Πέρεθ και Ετό.

Ο Λούις Φίγκο δέχθηκε μια γουρουνοκεφαλή ως... δώρο από τους φίλους της Μπαρτσελόνα

Συνολικά, Μπαρτσελόνα και Ρεάλ Μαδρίτης έχουν αγωνιστεί σε 237 επίσημα παιχνίδια, με τη «βασίλισσα» να προηγείται στις νίκες έχοντας 95 και τους Καταλανούς να έχουν 92, ενώ 50 είναι οι αγώνες που δεν ανέδειξαν νικητή. Σήμερα το απόγευμα όλοι θα περιμένουμε με αγωνία να παρακολουθήσουμε μία ακόμη σπουδαία αναμέτρηση μεταξύ τους, την πρώτη μετά τον Δεκέμβρη του 2007 όπου δε θα πάρουν μέρος τουλάχιστον ένας εκ των δύο μεγάλων παικτών του καιρού μας, Μέσι και Ρονάλντο. Ας την απολαύσουμε.

Πηγή: "Ιερός Πόλεμος", Θεολόγος Αλεξανδράτος, εκδ. IntroBooks, 2010