Η Ιστορία των Παγκοσμίων Κυπέλλων, ΗΠΑ 1994: Ένα χαμένο πέναλτι που σημάδεψε μια ολόκληρη καριέρα

Του Ανδρέα Λεκάκη

Το Μουντιάλ του 1994 διοργανώθηκε για πρώτη φορά στη Βόρειο Αμερική και συγκεκριμένα στις ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί πήραν το χρίσμα της διεξαγωγής του σπουδαιότερου ποδοσφαιρικού ραντεβού, στα πλαίσια της προσπάθειας της FIFA να προωθήσει και να αναπτύξει το άθλημα στη χώρα. Αν και ήταν αρκετοί εκείνοι που εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για την επιλογή των ΗΠΑ ως διοργανώτρια χώρα, αφού οι Αμερικανοί δεν είχαν καν εθνικό επαγγελματικό πρωτάθλημα και στην πλειοψηφία τους γνώριζαν ελάχιστα πράγματα για το «soccer» όπως αποκαλούν το ποδόσφαιρο, τελικά διεξήχθη ένα άρτιο τουρνουά, το οποίο μάλιστα δημιούργησε νέο ρεκόρ θεατών και τηλεθεατών και έτυχε καθολικής αναγνώρισης. Ίσως η μοναδική «παραφωνία» να ήταν η τελετή έναρξης στο «Soldier Field» του Σικάγο, με τον Λατίνο τραγουδιστή Τζον Σεγκάντα να στραβοπατάει, την διάσημη παρουσιάστρια Όπρα Γουίνφρεϊ να σωριάζεται πάνω στη σκηνή και την σταρ της ποπ Νταϊάνα Ρος να αστοχεί σε πέναλτι στο οποίο έπρεπε να στείλει τη μπάλα στα δίχτυα βάσει του τελετουργικού, έτσι ώστε το τέρμα να διαλυθεί (τελικά αυτό διαλύθηκε αλλά με τη μπάλα να έχει φύγει άουτ). Πέρα από τα ευτράπελα της αρχής πάντως, η FIFA δικαιώθηκε για την επιλογή της.

Στο Μουντιάλ αυτό είχαμε τη συμμετοχή της Γερμανίας, για πρώτη φορά ως ενωμένη από το 1938, καθώς και την πρώτη παρουσία της Ρωσίας, ως ανεξάρτητης πλέον χώρας μετά τη διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης. Η Αφρική εκπροσωπήθηκε από τρεις χώρες (Νιγηρία, Καμερούν, Μαρόκο), αφού η εντυπωσιακή πορεία του Καμερούν ως τα προημιτελικά της προηγούμενης διοργάνωσης έπεισε τη FIFA να δώσει κι άλλες θέσεις στη «μαύρη ήπειρο». Αίσθηση πάντως προκάλεσε η απουσία χωρών όπως η πρωταθλήτρια Ευρώπης Δανία, η Γαλλία (για δεύτερη συνεχόμενη διοργάνωση), αλλά και όλων των βρετανικών εθνών για πρώτη φορά μετά το 1938. Για τους Έλληνες βέβαια αυτό το τουρνουά είναι ξεχωριστό, αφού σε αυτό καταγράφηκε η πρώτη συμμετοχή της εθνικής μας ομάδας σε Παγκόσμιο Κύπελλο, έστω κι αν η πορεία της «γαλανόλευκης» στα αμερικανικά γήπεδα ξυπνά εφιαλτικές μνήμες.

Οι συμμετέχουσες ομάδες ήταν και πάλι 24 και χωρίστηκαν σε 6 ομίλους, μόνο που αυτή τη φορά η νίκη έδινε τρεις πόντους και όχι δύο που χάριζε μέχρι και την προηγούμενη διοργάνωση. Οι ΗΠΑ ξεκίνησαν με ενθουσιασμό, υποχρεώνοντας σε ισοπαλία την Ελβετία στο πρώτο παιχνίδι (1-1), για τον πρώτο όμιλο. Στο δεύτερό τους παιχνίδι ήρθε και η πρώτη νίκη, αφού επικράτησαν με 2-1 της Κολομβίας. Για τους Νοτιοαμερικανούς, που είχαν χάσει και το πρώτο τους ματς από τη Ρουμανία με 3-1, ήταν ένα καταδικαστικό αποτέλεσμα για τη συνέχειά τους στη διοργάνωση, ενώ ο άνθρωπος που με αυτογκόλ άνοιξε άθελά του τον δρόμο στις ΗΠΑ για αυτή την επικράτηση, ο 27χρονος αμυντικός Αντρές Εσκομπάρ, είχε τραγική κατάληξη αφού δολοφονήθηκε λίγες ημέρες αφότου η  αποστολή της ομάδας επέστρεψε στη χώρα, έξω από ένα νυχτερινό κλαμπ στο Μεντεγίν. Η απογοήτευση για τους Κολομβιανούς ήταν μεγάλη μιας και η ομάδα είχε κάνει εξαιρετική πορεία στα προκριματικά της λατινοαμερικανικής ζώνης και είχε μεγάλες βλέψεις σε αυτό το Μουντιάλ, δυστυχώς όμως κάποιοι πήραν περισσότερο σοβαρά απ’ όσο θα έπρεπε τον αποκλεισμό και ο άτυχος Εσκομπάρ το πλήρωσε αυτό με τη ζωή του. Η Ρουμανία πάντως, που διέθετε μια εκπληκτική ομάδα με ηγέτη τον «Μαραντόνα των Καρπαθίων», τον σπουδαίο Γκεόργκε Χάτζι, ήταν η πρωταγωνίστρια στον όμιλο, τερματίζοντας στην πρώτη θέση με δύο νίκες. Η Ελβετία πέρασε ως δεύτερη έχοντας πετύχει μια εντυπωσιακή νίκη με 4-1 επί της Ρουμανίας και οι ΗΠΑ πέρασαν κι αυτές ως μία από τις καλύτερες τρίτες.

    Ο Αντρές Εσκομπάρ πλήρωσε με την ίδια του τη ζωή το αυτογκόλ του κόντρα στις ΗΠΑ

Η Βραζιλία κέρδισε εύκολα τον δεύτερο όμιλο με δύο νίκες (2-0 τη Ρωσία, 3-0 το Καμερούν) και μια ισοπαλία (1-1 με Σουηδία), με τον σούπερ σταρ της, τον Ρομάριο, να σκοράρει σε όλα τα παιχνίδια. Οι Σκανδιναβοί έδειξαν από την αρχή πως μπορούν να φτάσουν ψηλά στη διοργάνωση, παίρνοντας τη δεύτερη θέση με πέντε βαθμούς. Αντίθετα, το Καμερούν το οποίο είχε εντυπωσιάσει τέσσερα χρόνια πριν στην Ιταλία, τώρα τερμάτισε στην τελευταία θέση με έναν μόλις βαθμό, ενώ την τελευταία αγωνιστική διασύρθηκε με 6-1 από τη Ρωσία. Τα πέντε από τα έξι τέρματα των Ρώσων μάλιστα τα πέτυχε ένας παίκτης, ο Όλεγκ Σαλένκο, που έγινε ο πρώτος και μοναδικός μέχρι σήμερα που έχει πετύχει τόσα γκολ σε ένα και μόνο παιχνίδι Μουντιάλ. Ο Σαλένκο είχε σκοράρει και στην ήττα με 3-1 από τη Σουηδία και με έξι γκολ συνολικά μοιράστηκε τον τίτλο του πρώτου σκόρερ της διοργάνωσης με τον Χρίστο Στόιτσκοφ της Βουλγαρίας. Είναι ο μόνος παίκτης που έχει βγει πρώτος σκόρερ χωρίς η ομάδα του να έχει περάσει καν τους ομίλους. Το μοναδικό γκολ για το Καμερούν σε εκείνη τη βαριά ήττα δε, το πέτυχε ο Ροζέ Μιλά, ο άνθρωπος που σε ηλικία 38 ετών κατέπληξε τους πάντες στο προηγούμενο Μουντιάλ. Όταν σκόραρε κατά των Ρώσων ήταν πλέον 42 ετών και 39 ημερών, παραμένοντας ως τις μέρες μας ο γηραιότερος σκόρερ σε Παγκόσμιο Κύπελλο!

Γερμανία και Ισπανία πήραν όπως αναμενόταν τις δύο πρώτες θέσεις στον τρίτο όμιλο, αφήνοντας εκτός Ν. Κορέα και Βολιβία, με τον Γιούργκεν Κλίνσμαν να πετυχαίνει τέσσερα γκολ σε τρία ματς για τα «πάντσερ». Όλα τα βλέμματα των Ελλήνων φιλάθλων έπεφταν όμως στον τέταρτο όμιλο, τον όμιλο της Εθνικής. Η Ελλάδα έπαιρνε για πρώτη φορά μέρος σε ένα Μουντιάλ, όντας μάλιστα η πρώτη ομάδα που προκρίθηκε από την ευρωπαϊκή προκριματική ζώνη, αφού πραγματοποίησε μια εξαιρετική πορεία. Ο άνθρωπος που την οδήγησε στις ΗΠΑ, ήταν ο ίδιος που την είχε οδηγήσει και στην παρθενική της συμμετοχή σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 1980 στην Ιταλία, ο αείμνηστος Αλκέτας Παναγούλιας. Δυστυχώς όμως σε εκείνο το Μουντιάλ, η εθνική Ελλάδος είχε μια παρουσία που όλοι θέλουν να ξεχάσουν.

Σε τρία παιχνίδια στον όμιλο, η Ελλάδα δέχθηκε συνολικά 10 γκολ, χωρίς να σκοράρει ούτε ένα. Η παρουσία δε των διεθνών μας σε διάφορες εκδηλώσεις και πάρτι των ομογενών προκάλεσε αρνητική εντύπωση και απέσπασε τους ποδοσφαιριστές από τον πραγματικό λόγο για τον οποίο βρέθηκαν στις ΗΠΑ. Η αρχή του… μαρτυρίου έγινε με αντίπαλο την Αργεντινή, με τη φιναλίστ του προηγούμενου Μουντιάλ να επικρατεί άνετα με 4-0, χάρη σε ένα χατ τρικ του νέου αστεριού της στην επίθεση, του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα, αλλά και ένα ακόμη γκολ του 34χρονου πια Μαραντόνα. Ο έντονος πανηγυρισμός του «Pibe de Oro» μπροστά στην κάμερα δε, είναι από τους πιο χαρακτηριστικούς σε παιχνίδι Παγκοσμίου Κυπέλλου, αλλά χωρίς κανείς να το υποψιάζεται τότε θα ήταν ο τελευταίος του με το εθνόσημο. Ακολούθησε δεύτερη συνεχόμενη «τεσσάρα», αυτή τη φορά από τη Βουλγαρία, με τον Στόιτσκοφ να πετυχαίνει δύο γκολ. Αυτή μάλιστα ήταν η πρώτη νίκη των Βαλκάνιων σε Μουντιάλ κι ας πραγματοποιούσαν την έκτη τους συμμετοχή! Η τραγική παρουσία της Εθνικής ολοκληρώθηκε με μία ακόμη ήττα, αυτή τη φορά με 2-0 από την επίσης πρωτοεμφανιζόμενη Νιγηρία.

Η Νιγηρία αν και πρωτάρα κατέπληξε τους πάντες όταν πήρε την πρώτη θέση στην τριπλή ισοβαθμία που δημιουργήθηκε στον όμιλο. Εκτός από τη νίκη της επί της Ελλάδος, είχε νικήσει και τη Βουλγαρία με 3-0, με σκόρερ του πρώτου γκολ τον Ρασίντ Γεκινί, ενός παίκτη που ένα χρόνο νωρίτερα είχε αναδειχθεί κορυφαίος Αφρικανός ποδοσφαιριστής και που λίγο πριν την έναρξη του Μουντιάλ είχε πάρει μεταγραφή για τον Ολυμπιακό. Ο παθιασμένος πανηγυρισμός του σε εκείνο το γκολ, με τον ίδιο να ξεσπά μπλεγμένος στα αντίπαλα δίχτυα, έμεινε στην ιστορία. Η εξαιρετική Βουλγαρία νίκησε την τελευταία αγωνιστική με 2-0 την Αργεντινή και πήρε τη δεύτερη θέση, με την «αλμπισελέστε» να προκρίνεται ως τρίτη, αφού οι ποδοσφαιριστές της κατέβηκαν να παίξουν το τελευταίο ματς με τους Βούλγαρους χωρίς να έχουν συνέλθει ακόμη από το σοκ της αποβολής του Μαραντόνα από το Παγκόσμιο Κύπελλο. Λίγες ώρες νωρίτερα, είχε γίνει γνωστό πως στο δείγμα που έδωσε ο μεγάλος τους αστέρας για τον έλεγχο αντιντόπινγκ ανιχνεύτηκε κοκτέιλ εφεδρίνης, κάτι που σήμαινε πως ο Μαραντόνα, που τέσσερα χρόνια πριν είχε βρεθεί θετικός και σε κοκαΐνη, θα έπρεπε να αποχαιρετήσει τη διεθνή καριέρα του. Ήταν ένα άσχημο τέλος για έναν από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών, όμως δεν του έφταιξε κανείς άλλος παρά μόνο ο ίδιος του ο εαυτός.

    Ο Ρασίντ Γεκινί έτοιμος να κατασπαράξει τα δίχτυα

Στον πέμπτο όμιλο υπήρξε η απόλυτη ισορροπία, αφού Μεξικό, Ιρλανδία, Ιταλία και Νορβηγία κατέληξαν σε μια τετραπλή (!) ισοβαθμία με μηδενική μάλιστα διαφορά τερμάτων! Τελικά το Μεξικό πέρασε ως πρώτο αφού είχε πετύχει περισσότερα γκολ, η Ιρλανδία ως δεύτερη αφού είχε νικήσει την Ιταλία στην πρεμιέρα της, ενώ οι «ατζούρι» τα κατάφεραν να περάσουν ως τρίτοι έχοντας ένα γκολ παραπάνω από τη Νορβηγία (την είχαν νικήσει 1-0), όμως συνολικά απογοήτευσαν. Πολλαπλή ισοβαθμία είχαμε και στον έκτο όμιλο, με Ολλανδία, Σαουδική Αραβία και Βέλγιο να ισορροπούν στους έξι βαθμούς. Με αυτή τη σειρά τελικά πέρασαν στην επόμενη φάση, με την ασιατική ομάδα να προκρίνεται στην πρώτη της παρουσία στη διοργάνωση. Το γκολ μάλιστα των Σαουδαράβων κόντρα στο Βέλγιο την τελευταία αγωνιστική, με τον επονομαζόμενο και ως «Μαραντόνα της Αραβίας» Σαΐντ Αλ-Οβαϊράν να κάνει μια εκπληκτική κούρσα, να περνάει τέσσερις Βέλγους και να σκοράρει ένα γκολ που θύμιζε έντονα εκείνο του Ντιέγκο κόντρα στην Αγγλία το 1986, ήταν μια από τις καλύτερες στιγμές εκείνης της διοργάνωσης.

Στη φάση των «16» η Ισπανία έκανε έναν υγιεινό περίπατο κόντρα στην Ελβετία και με νίκη 3-0 πέρασε στα προημιτελικά. Οι Γερμανοί δυσκολεύτηκαν ως ένα βαθμό από το Βέλγιο, όταν το γρήγορο γκολ του Φέλερ στο 6’ απαντήθηκε αμέσως από τον Γκρουν, αλλά το πέμπτο τέρμα του Κλίνσμαν στη διοργάνωση και ένα ακόμη από τον Φέλερ πριν το ημίχρονο ξεκαθάρισαν τα πράγματα. Το Βέλγιο μπόρεσε μονάχα να μειώσει στο τέλος με τον Άλμπερτ και με σκορ 3-2 η Γερμανία έκλεισε κι αυτή εισιτήριο για τα προημιτελικά. Όσο για τη Σουηδία, το εμπόδιο της Σαουδικής Αραβίας ήταν ιδιαίτερα χαμηλό και με τον Κένετ Άντερσον να πετυχαίνει δύο γκολ επικράτησε με 3-1, συνεχίζοντας την πολύ καλή της παρουσία.

Οι Ρουμάνοι ήξεραν πως θα έβρισκαν μπροστά τους μια Αργεντινή σαστισμένη και πεσμένη ψυχολογικά λόγω του σκανδάλου Μαραντόνα, έτσι δεν άφησαν την ευκαιρία αυτή να πάει χαμένη. Ο Ίλιε Ντουμιτρέσκου άνοιξε το σκορ στο 11’ και παρόλο που ο Μπατιστούτα ισοφάρισε με πέναλτι πέντε λεπτά αργότερα, ένα ακόμη γκολ του Ντουμιτρέσκου στο 18’ και ένα του Χάτζι στο 58’ έφεραν σε εξαιρετικά πλεονεκτική θέση τη Ρουμανία. Οι Αργεντινοί μείωσαν ένα τέταρτο πριν τη λήξη με τον Μπάλμπο, όμως αυτό δεν ήταν αρκετό. Η Ρουμανία θα περνούσε στις οκτώ καλύτερες ομάδες για πρώτη φορά στην ιστορία της και η Αργεντινή θα έπρεπε να γυρίσει στο σπίτι νωρίς. Η Ολλανδία πέρασε με άνεση την Ιρλανδία (2-0), ενώ για τη Βραζιλία αρκούσε ένα τέρμα του Μπεμπέτο για να αποκλείσει τους διοργανωτές, που έκαναν πάντως τη δική τους υπέρβαση στο τουρνουά αυτό.

Η Νιγηρία σόκαρε τους Ιταλούς όταν άνοιξε το σκορ με τον Αμουνέκε στο 25^ο λεπτό και η προβληματική «σκουάντρα ατζούρα» βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη αποτυχία, αφού μέχρι και δύο λεπτά πριν τη λήξη δε μπορούσε να βρει απάντηση. Τότε όμως ήταν που πήρε την κατάσταση στα χέρια του ο Ρομπέρτο Μπάτζιο. Με ένα γκολ στο 88’ και ένα ακόμη στην παράταση, ο κάτοχος της «Χρυσής Μπάλας» το 1993 υπέγραψε τη μεγάλη ανατροπή και έστειλε την Ιταλία στα προημιτελικά. Εκεί που βρέθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της και η Βουλγαρία αποκλείοντας στα πέναλτι το Μεξικό, το οποίο αστόχησε σε τρεις εκτελέσεις.

Η Ιταλία είχε προβληματίσει με την μέχρι εκείνο το σημείο παρουσία της, έτσι λίγοι της έδιναν τύχη όταν αντιμετώπισε την πολύ πιο πειστική Ισπανία στην επόμενη φάση. Ο Ντίνο Μπάτζιο σκόραρε όμως ένα καταπληκτικό γκολ από τα 30 μέτρα στο 25’, μετά από σέντρα του συνεπώνυμού του, Ρομπέρτο. Ο Καμινέρο ισοφάρισε στο 58’ για τους Ισπανούς και ενώ όλα έδειχναν πως οι δυο ομάδες θα πάνε στην παράταση, τρία λεπτά πριν τη λήξη ο Σινιόρι βρίσκει με ωραία πάσα τον Ρομπέρτο Μπάτζιο και αυτός πετυχαίνει ένα ακόμη «χρυσό» γκολ για τους «ατζούρι» στη διοργάνωση, δίνοντάς τους την πρόκριση.

Το ωραιότερο ίσως παιχνίδι της διοργάνωσης έγινε στο «Cotton Bowl» του Ντάλας, μεταξύ Ολλανδίας και Βραζιλίας. Μετά από ένα ημίχρονο χωρίς γκολ, ο Ρομάριο έβαλε μπροστά τη «σελεσάο» σκοράροντας στο 53’ και ο Μπεμπέτο έκανε το 2-0 δέκα λεπτά αργότερα, παριστάνοντας πως νανουρίζει ένα μωρό στον πανηγυρισμό του, αφού ήθελε έτσι να γιορτάσει τη γέννηση του γιου του. Ο πανηγυρισμός αυτός είναι από τους πιο κλασσικούς σε Μουντιάλ. Οι Ολλανδοί όμως επέστρεψαν. Ο Ντένις Μπέργκαμπ μείωσε ένα μόλις ένα λεπτό μετά το τέρμα του Μπεμπέτο και στο 76^ο λεπτό ο Βίντερ ισοφάρισε. Εννιά λεπτά πριν τη λήξη ο Μπράνκο θα βρει δίχτυα για τη Βραζιλία και θα της δώσει τελικά την πρόκριση με 3-2.

    Ρομάριο και Μαζίνιο βοηθούν τον Μπεμπέτο να... νανουρίσει το μωρό του

Η Γερμανία έπεσε θύμα τεράστιας έκπληξης στον προημιτελικό με τη Βουλγαρία. Αν και προηγήθηκε με εύστοχο χτύπημα πέναλτι του Ματέους στο 47’, μέσα σε τρία λεπτά όλα γύρισαν ανάποδα. Ο ηγέτης των Βούλγαρων, Χρίστο Στόιτσκοφ, ισοφάρισε στο 75΄ με απευθείας εκτέλεση φάουλ και στο 78’ ο Λέτσκοφ έκανε το 2-1 με απίστευτη κεφαλιά, ολοκληρώνοντας μια μεγάλη ανατροπή για την ομάδα του, η οποία συνέχιζε το απίστευτο ταξίδι της. Σπουδαίο παιχνίδι έγινε και στον τελευταίο προημιτελικό, με τις Ρουμανία και Σουηδία να έρχονται ισόπαλες 1-1 στην κανονική διάρκεια και 2-2 στην παράταση. Στην κανονική διάρκεια μάλιστα οι Ρουμάνοι ισοφάρισαν στο 88^ο λεπτό, ενώ στην παράταση ήταν οι Σουηδοί αυτοί που έσωσαν την παρτίδα στο 115’. Η σκανδιναβική ομάδα τελικά πήρε την πρόκριση στα πέναλτι και βρέθηκε στα ημιτελικά για πρώτη φορά από το 1958 και το τουρνουά που είχε διοργανώσει η ίδια. Για τη Ρουμανία, ο τρόπος με τον οποίο αποκλείστηκε ήταν σκληρός, όμως κέρδισε τον θαυμασμό και την εκτίμηση του κόσμου με την πορεία της σε αυτή τη διοργάνωση.

Το Μουντιάλ του 1994 μπορεί να χαρακτηριστεί και ως το τουρνουά των εκπλήξεων, αφού ελάχιστοι πίστευαν πως Βουλγαρία και Σουηδία θα ήταν οι δύο από τις τέσσερις ομάδες που θα έφταναν ως τα ημιτελικά. Η Ιταλία και η Βραζιλία όμως δεν ήταν διατεθειμένες να προστεθούν στον κατάλογο των «θυμάτων» τους. Ο Ρομπέρτο Μπάτζιο μετέτρεψε σε προσωπική του υπόθεση ένα ακόμη παιχνίδι των «ατζούρι». Απέναντι στους Βούλγαρους σκόραρε ένα καταπληκτικό γκολ με σουτ εκτός περιοχής στο 21^ο λεπτό και ένα ακόμη με πλασέ μετά από όμορφη μπαλιά του Αλμπερτίνι τέσσερα λεπτά αργότερα, φτάνοντας τα πέντε συνολικά. Η Βουλγαρία μείωσε με πέναλτι του Στόιτσκοφ πριν το ημίχρονο-έγινε πρώτος σκόρερ με έξι γκολ μαζί με τον Σαλένκο-αλλά όπως αποδείχθηκε δεν ήταν αρκετό.

Κόντρα στη Σουηδία, η Βραζιλία είχε αρκετές ευκαιρίες για γκολ, όμως τελικά πέτυχε μόνο ένα με τον Ρομάριο στο 80ό λεπτό, με τον σταρ της Μπαρτσελόνα να φτάνει κι αυτός τα πέντε στο τουρνουά. Το γκολ αυτό έφτανε για να στείλει τη «σελεσάο» ξανά σε έναν τελικό μετά από 24 ολόκληρα χρόνια. Η Σουηδία πάντως παρηγορήθηκε με την τρίτη θέση, αφού στον μικρό τελικό διέλυσε με 4-0 τη Βουλγαρία, με τους Μπρολίν, Μιλντ, Κένετ Άντερσον και τον νεαρό τότε Χένρικ Λάρσον να βρίσκουν δίχτυα.

Το Μουντιάλ που διοργάνωσαν οι ΗΠΑ ήταν αρκετά θεαματικό και χορταστικό σε όλες τις φάσεις του, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο όμως και για τον τελικό. Για την ακρίβεια, ο τελικός μεταξύ Βραζιλίας και Ιταλίας σε εκείνη τη διοργάνωση θεωρείται από πολλούς ως ο χειρότερος στην ιστορία. Σχεδόν 100.000 άνθρωποι μαζεύτηκαν κάτω από τον καυτό ήλιο στο «Rose Bowl» της Πασαντίνα στο Λος Άντζελες (όλα τα παιχνίδια του τουρνουά γίνονταν μεσημέρι για τηλεοπτικούς λόγους) για να δουν τις δύο αυτές ομάδες να διεκδικούν το τέταρτο τρόπαιό τους, σε μια επανάληψη του τελικού του 1970. Το θέαμα που προσέφεραν όμως ήταν κακό αφού η σκοπιμότητα κυριάρχησε, ενώ τα μεγάλα τους αστέρια δε βρέθηκαν σε καλή μέρα. Ακόμη κι έτσι βέβαια, η Βραζιλία έφτασε πολύ κοντά στο γκολ στο 75^ο λεπτό, όταν από ένα σουτ του Μάουρο Σίλβα η μπάλα έφυγε μέσα από τα χέρια του γκολκίπερ της Ιταλίας, Τζιανλούκα Παλιούκα, κατέληξε στο δοκάρι και επέστρεψε σε εκείνον!

Για πρώτη φορά στην ιστορία των τελικών του Μουντιάλ δεν είχαμε τέρματα, ενώ αφού το 0-0 δεν άλλαξε ούτε στην παράταση, ο τελικός του 1994 θα ήταν και ο πρώτος που θα κρινόταν στη διαδικασία των πέναλτι. Μια διαδικασία που ξεκίνησε με τους χειρότερους οιωνούς για την Ιταλία, αφού ο Μπαρέζι, που είχε να παίξει από το παιχνίδι ομίλων με τη Νορβηγία λόγω τραυματισμού, έστειλε τη μπάλα πάνω από το οριζόντιο δοκάρι. Οι Βραζιλιάνοι απέτυχαν κι αυτοί όμως στην πρώτη τους εκτέλεση, μιας και ο Παλιούκα απέκρουσε το πέναλτι του Μάρσιο Σάντος. Αλμπερτίνι και Εβάνι ευστόχησαν στη συνέχεια για λογαριασμό των «ατζούρι», ενώ το ίδιο έκαναν οι Ρομάριο και Μπράνκο για τους «καριόκας». Με το σκορ στο 2-2, ο πρωταθλητής Ευρώπης με τη Μίλαν και σκόρερ δύο εκ των τεσσάρων τερμάτων στον τελικό της Αθήνας απέναντι στη Μπαρτσελόνα, Ντανιέλε Μασάρο, ανέλαβε την επόμενη εκτέλεση, αλλά ο Ταφαρέλ μάντεψε σωστά και απέκρουσε τη μπάλα. Ο αρχηγός της Βραζιλίας, Κάρλος Ντούνγκα, έδωσε προβάδισμα για την ομάδα του και οι ελπίδες της Ιταλίας να παραμείνει ζωντανή έπεφταν επάνω στον Ρομπέρτο Μπάτζιο. Ο άνθρωπος που «κουβάλησε» τους «ατζούρι» ως τον τελικό όμως έστειλε τη μπάλα ψηλά άουτ και έστεψε με αυτόν τον τρόπο τη Βραζιλία για τέταρτη φορά πρωταθλήτρια κόσμου.

    Οι Βραζιλιάνοι γιορτάζουν το τέταρτό τους τρόπαιο

Εκείνη η έκδοση της «σελεσάο» μπορεί να μην ήταν τόσο θεαματική όσο μας είχε συνηθίσει η Βραζιλία στα Παγκόσμια Κύπελλα, ήταν όμως εξαιρετικά αποτελεσματική και ανέβασε τη χώρα του καφέ και πάλι μόνη πρώτη στη λίστα με τις πιο επιτυχημένες ομάδες στην ιστορία του Μουντιάλ. Το δικό του μερίδιο σε εκείνη την επιτυχία είχε και ο Μάριο Ζαγκάλο, ως βοηθός του προπονητή Αλμπέρτο Παρέιρα, ένας άνθρωπος που ήταν πλέον παρών από διαφορετικές θέσεις (παίκτης, προπονητής, βοηθός προπονητή) και στα τέσσερα Μουντιάλ που είχε κερδίσει η Βραζιλία! Στην αποστολή της «σελεσάο» στα γήπεδα των ΗΠΑ βρισκόταν και ένας 17χρονος που όπως όλοι οι ποδοσφαιριστές της ηλικίας του είχε ως όνειρο να παίξει και να πρωταγωνιστήσει σε ένα Μουντιάλ, όμως ο προπονητής του δεν τον χρησιμοποίησε λεπτό. Τον έλεγαν Λουίς Ναζάριο ντε Λίμα, ή αλλιώς Ρονάλντο, και η στιγμή του δεν είχε έρθει ακόμη.

Οι συνθέσεις του τελικού

Βραζιλία: Ταφαρέλ, Ζορζίνιο (21’ Καφού), Αλνταΐρ, Μάρσιο Σάντος, Μπράνκο, Μάουρο Σίλβα, Ντούνγκα (α), Μαζίνιο, Ζίνιο (106’ Βιόλα), Μπεμπέτο, Ρομάριο Προπονητής: Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα

Ιταλία: Παλιούκα, Μούσι (35’ Απολόνι), Μπαρέζι (α), Μαλντίνι, Μπεναρίβο, Μπέρτι, Ν. Μπάτζιο (95’ Εβάνι), Αλμπερτίνι, Ντοναντόνι, Ρ. Μπάτζιο, Μασάρο Προπονητής: Αρίγκο Σάκι

Διαιτητής: Σάντορ Πουχλ (Ουγγαρία)

Ημερομηνία: 17 Ιουλίου 1994

Γήπεδο: «Rose Bowl», Λος Άντζελες

Το πρόσωπο: Ρομπέρτο Μπάτζιο

Παίκτες όπως ο Ρομάριο ή ο Στόιτσκοφ έκαναν ένα εξαιρετικό τουρνουά, όμως δε γίνεται να μην ξεχωρίσει κανείς τον άσο της Γιουβέντους και σούπερ σταρ εκείνης της Ιταλίας. Μέσα σε λίγες ημέρες, ο Ρομπέρτο Μπάτζιο γνώρισε και την όμορφη αλλά και την άσχημη πλευρά του ποδοσφαίρου, αφού ήταν αναμφισβήτητα ο μεγάλος πρωταγωνιστής για τους «ατζούρι» αλλά και ο μοιραίος τους τελικά ποδοσφαιριστής. Στους «16» έβγαλε την ομάδα του από την πολύ δύσκολή θέση απέναντι στη Νιγηρία πετυχαίνοντας με δύο γκολ την ανατροπή, στα προημιτελικά σκόραρε το αποφασιστικό γκολ για τη νίκη με 2-1 επί της Ισπανίας και στα ημιτελικά έδειξε στην Ιταλία τον δρόμο για τον τελικό χάρη στα δύο τέρματά του απέναντι στη Βουλγαρία. Δυστυχώς όμως για τον ίδιο, δεν ήταν το πιο πολυσυζητημένο πρόσωπο του Μουντιάλ για αυτά τα επιτεύγματά του, αλλά για εκείνο το χαμένο πέναλτι στον τελικό με τη Βραζιλία, το οποίο στιγμάτισε όχι μόνο την παρουσία του στη διοργάνωση αλλά και ολόκληρη την-σπουδαία κατά τ’ άλλα-καριέρα του.

Η στιγμή

Ο άνθρωπος που με τις εξαιρετικές του εμφανίσεις και τα γκολ του στα νοκ άουτ παιχνίδια πήρε από το χέρι την Ιταλία και την πήγε στον τελικό, ήταν τώρα επιφορτισμένος με τη βαριά ευθύνη να σκοράρει ένα από τα πιο κρίσιμα πέναλτι στη σχετική διαδικασία του τελικού και να κρατήσει ζωντανά τα όνειρα της χώρας του για την κατάκτηση του τροπαίου. Ο Μπάτζιο εκτελεί το πέναλτι αλλά η μπάλα φεύγει ψηλά, πάνω από τα δοκάρια του Ταφαρέλ. Εκείνος μένει εκεί, ακίνητος πάνω από την άσπρη βούλα με το κεφάλι σκυμμένο και η εικόνα αυτή μένει χαραγμένη στη μνήμη όλων. Πρόκειται ίσως για το διασημότερο χαμένο πέναλτι στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο, το οποίο μάλιστα στάθηκε αφορμή και για τη γνωστή διαφήμιση του ουίσκι «Johny Walker», η οποία τόνιζε τις επίμονες προσπάθειες του Μπάτζιο να ξεπεράσει εκείνη την αποτυχία στη συνέχεια. Ο Μπάτζιο πραγματοποίησε μια τεράστια καριέρα στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, υπήρξε ένας από τους πιο χαρισματικούς παίκτες που έβγαλε ποτέ η Ιταλία, όμως συνέδεσε μια για πάντα το όνομά του με εκείνη την άσχημη εκτέλεση. Πολλοί πάντως δεν αντιστάθηκαν στον πειρασμό και έσπευσαν να τονίσουν πως η διοργάνωση αυτή άρχισε και τελείωσε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, με ένα χαμένο πέναλτι, υπενθυμίζοντας την… ατυχή στιγμή της Νταϊάνα Ρος στην τελετή έναρξης!

    Δευτερόλεπτα μετά το χαμένο πέναλτι, ο Μπάτζιο μένει μόνος με τις σκέψεις του ενώ ο Ταφαρέλ πανηγυρίζει

Πηγές: "Η Ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου", εκδ. "Σύγχρονοι Ορίζοντες", 2010

             "Ειδική έκδοση του Goal News για το Μουντιάλ", 2014

             "Παιχνίδι χωρίς όρια", Χρήστος Σωτηρακόπουλος, εκδ. "Τόπος", 2008

             "Στιγμές Μουντιάλ", Χρήστος Σωτηρακόπουλος, εκδ. "Τόπος", 2014