Το ποδόσφαιρο απειλήθηκε με ισοπέδωση αλλά βγήκε ζωντανό

Οι στιγμές που ο ποδοσφαιρικός πλανήτης έζησε το προηγούμενο 48ωρο ήταν αν μη τι άλλο ιστορικές. Το βράδυ της Κυριακής (18/4), για την ακρίβεια ξημερώματα Δευτέρας, δώδεκα κορυφαίες ομάδες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και μεγάλα brand names (γιατί αυτό είναι που έχει σημασία) ανακοίνωσαν την απόσχισή τους από την UEFA και τη δημιουργία της European Super League, μιας καινούριας διοργάνωσης που αφορά μια κλειστή λίγκα με εγγυημένη συμμετοχή κάθε χρόνο και εγγυημένα (υποτίθεται) έσοδα για τις ομάδες, πολλά παραπάνω από όσα θα έπαιρναν εάν έμεναν στο Champions League. Το όλο αυτό εγχείρημα ανακοινώθηκε μέσα σε ένα βράδυ πιάνοντας στον ύπνο τους πάντες,. Την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία, τον Τύπο, τους προπονητές, τους παίκτες, τους οπαδούς. Και εκεί ξεκίνησε ο μεγαλύτερος ίσως ποδοσφαιρικός πόλεμος που έχουμε δει στα χρονικά.

Το ότι οι μεγαλύτεροι ευρωπαϊκοί σύλλογοι σχεδίαζαν εδώ και καιρό να δημιουργήσουν μια κλειστή λίγκα που θα τους αποφέρει περισσότερα κέρδη δεν είναι κάτι καινούριο. Τις τελευταίες εβδομάδες συζητιόταν έντονα, ενώ η σκέψη αυτή ωριμάζει χρόνια τώρα στο μυαλό των ιδιοκτητών, από τη δημιουργία της περίφημης “G14” ακόμη στα τέλη της δεκαετίας του '90. Όλοι όμως πίστευαν πως κάτι τέτοιο θα γίνει ως μια φυσική εξέλιξη των πραγμάτων και κυρίως κατόπιν συνεννόησης με την UEFA. Αντ' αυτού, οι “μεγάλοι” του ποδοσφαίρου προχώρησαν ουσιαστικά σε ένα πραξικόπημα που όμοιό του δεν έχουμε ξαναδεί στην ιστορία του αθλήματος.

Η πανδημία είναι δεδομένο πως ήρθε για να ισοπεδώσει τα πάντα γύρω μας και ανεπηρέαστο φυσικά δε θα μπορούσε να μείνει το ποδόσφαιρο. Οι σύλλογοι, ειδικά αυτοί της ελίτ που είχαν συνηθίσει να έχουν τεράστια έσοδα από παντού, βρέθηκαν ξαφνικά αντιμέτωποι με πολύ μεγάλα οικονομικά προβλήματα αφού εδώ και πάνω από ένα χρόνο πλέον δε μπορούν να υπολογίζουν -κυρίως- στα έσοδα από τα εισιτήρια και τις εμπορικές χρήσεις των εγκαταστάσεών τους λόγω της απουσίας του κόσμου από τα γήπεδα. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι περισσότεροι να έχουν συσσωρεύσει χρέη δισεκατομμυρίων και να βλέπουν τη χρεοκοπία να έρχεται, άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως πολλοί από τους “12 αποστάτες” (Μπαρτσελόνα, Ρεάλ, Ίντερ, Γιουβέντους) δεδομένα βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση. Ο πρωτεργάτης του εγχειρήματος της ESL, ο Φλορεντίνο Πέρεθ, το είπε ξεκάθαρα στην πρόσφατη συνέντευξή του στο “El Chiringuito”: “Θα είμαστε νεκροί ως το 2024”. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πως οι ομάδες είναι απελπισμένες για οικονομική ενίσχυση και ο απελπισμένος πολλές φορές κάνει απρόβλεπτες και λανθασμένες κινήσεις.

  Η European Super League ταρακούνησε το ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό στερέωμα αλλά για την ώρα... "παραπέμφθηκε στις καλένδες"

Η ειρωνεία του πράγματος είναι πως η ανακοίνωση για τη σύσταση της ESL έγινε μια μέρα πριν η UEFA ανακοινώσει αλλαγές (για μια ακόμη φορά) στον τρόπο διεξαγωγής του Champions League από το 2024, ακριβώς για να κρατήσει ευχαριστημένους τους “μεγάλους” με περισσότερα παιχνίδια και πιο πολλά εγγυημένα έσοδα. Χρόνια τώρα, το φορμά της διοργάνωσης αλλάζει διαρκώς για να μη “γκρινιάζουν” τα μεγάλα ονόματα. Από το 1997 και την απόφαση να μη συμμετέχουν μόνο οι πρωταθλήτριες ομάδες στο Champions League αλλά και αυτές που τερματίζουν στις πιο κάτω θέσεις, μέχρι την απόφαση τα τελευταία χρόνια οι τέσσερις πρώτες σε Αγγλία, Ισπανία, Γερμανία και Ιταλία να πηγαίνουν απευθείας στους ομίλους χωρίς προκριματικά, ή να δίνονται πλέον μόλις έξι (!) εισιτήρια από την προκριματική φάση. Το Champions League δηλαδή είναι ήδη μια κλειστή λίγκα πριν τη δημιουργία της κλειστής λίγκας. Και το φορμά η UEFA σε μερικά χρόνια θα το αλλάξει και πάλι για χάρη των ισχυρών.

Σε αυτό το σημείο βέβαια να πούμε πως ο κόσμος δεν πρέπει να ξεγελιέται πως η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία κόπτεται κιόλας για το καλό του ποδοσφαίρου. Και εκείνη και η FIFA, που μπροστά στον κοινό κίνδυνο συστρατεύθηκε με την UEFA, κινούνται πάντα με γνώμονα το χρήμα, ενώ τα αρκετά σκάνδαλα που πέφτουν πάνω τους σα σκιές και οι αμφιλεγόμενες πολλές φορές πρακτικές τους έχουν άρει την εμπιστοσύνη του κόσμου σε αυτές. Πάρτε για παράδειγμα τον πρόεδρο της UEFA, τον Αλεξάντερ Τσέφεριν. Τη μια μέρα χαρακτήριζε “φίδια” τους προέδρους των ομάδων που επαναστάτησαν και απειλούσε με κυρώσεις ομάδες και ποδοσφαιριστές, ενώ την επόμενη τους υποδέχθηκε με ανοικτές αγκάλες, ακριβώς γιατί και η UEFA έχει ανάγκη τη λάμψη των συλλόγων αυτών και τα χρήματα που αυτοί φέρνουν. Σε αυτή την ιστορία όμως, οι Ομοσπονδίες αυτές παρουσιάστηκαν σαν τους “καλούς” της υπόθεσης. Κι αυτό είναι κατόρθωμα των διοικούντων των ομάδων και της απληστίας τους για περισσότερο χρήμα.

Αυτό που ενόχλησε τόσο και έκανε τους πάντες (από πολιτικούς, δημοσιογράφους και οπαδούς μέχρι τους ανθρώπους του ποδοσφαίρου) να ενώσουν τις φωνές τους ενάντια στην ESL δεν ήταν τόσο η προσκόλληση των διοικήσεων στο χρήμα, άλλωστε δεκαετίες τώρα το χρήμα ορίζει το ποδόσφαιρο. Ήταν πως για το χρήμα αυτοί οι λίγοι που ανήκουν στην ελίτ καταστρατήγησαν κάθε ηθική αξία και ουσιαστικά θέλησαν να καταστρέψουν το ποδόσφαιρο, κι ας είπαν πως οι προθέσεις τους ήταν αγνές και όλα έγιναν για το καλό του αθλήματος και του κόσμου. Δεν έπεισαν κανέναν.

Αυτό που θα κατάφερνε η ESL θα ήταν η υποβάθμιση των υπολοίπων ευρωπαϊκών διοργανώσεων και η πλήρης απαξίωση των εγχώριων πρωταθλημάτων. Γιατί, όταν έχεις μια εξασφαλισμένη θέση σε μια διοργάνωση, τι νόημα έχει να αγωνίζεσαι στο πρωτάθλημά σου για τις θέσεις που οδηγούν στην Ευρώπη, ή τι νόημα θα είχε ακόμη και η κατάκτηση του πρωταθλήματος για κάποιες ομάδες. Δείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει φέτος στην Αγγλία και την Ιταλία. Ο τίτλος ουσιαστικά έχει κριθεί, όμως το ενδιαφέρον παραμένει αμείωτο γιατί γίνεται μια τεράστια μάχη για τα ευρωπαϊκά εισιτήρια. Όλο αυτό, η ESL θα το εξαφάνιζε. Ή σε ένα άλλο παράδειγμα, σκεφτείτε τα ματς της Λίβερπουλ με τη Λιντς και της Τσέλσι με τη Μπράιτον τις τελευταίες δύο μέρες. Οι παίκτες μπερδεμένοι από όλη αυτή την κατάσταση, δεν ήξεραν ακριβώς για ποιό λόγο αγωνίζονται, φέρνοντας τελικά δυο “αμήχανες” ισοπαλίες. Έπαιζαν για την τετράδα ή μήπως δε χρειαζόταν να κοπιάσουν και ιδιαίτερα αφού μπορεί να είχαν εξασφαλισμένη συμμετοχή στην ESL;

  Ανιέλι, Πέρεθ και λοιποί προσπάθησαν με όλες τους τις δυνάμεις να καταστρέψουν το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο αλλά για την ώρα τα σχέδιά τους φαίνεται πως αναβάλλονται...

Επίσης κάτι που προκάλεσε μεγάλη αποστροφή ήταν η εξασφαλισμένη παρουσία αυτών των ομάδων με το έτσι θέλω κάθε χρόνο σε κορυφαίο επίπεδο. Από που κι ως που και τι νόημα έχει όταν δεν κερδίζεις μέσα στο γήπεδο τη συμμετοχή σου ανάμεσα στους κορυφαίους; Όχι τυχαία, πολλές από τις περίφημες “12” (Γιουβέντους, Λίβερπουλ, Τσέλσι, Άρσεναλ, Τότεναμ) ενδέχεται να μην είναι στο Champions League της επόμενης περιόδου. Οπότε τι λένε; Να χάσω χρήματα για μια κακή χρονιά; Δεν πάει έτσι όμως. Φυσικά και να χάσεις, φυσικά και να μην αγωνιστείς στην κορυφαία διοργάνωση αν δεν το αξίζεις. Ομάδες όπως η Άρσεναλ και η Τότεναμ, μακριά από μεγάλες επιτυχίες εδώ και χρόνια, με περίσσιο θράσος θέλησαν να μπουν με το έτσι θέλω στην ελίτ. Ο Ανιέλι, που μαζί με τον Πέρεθ πρωτοστάτησαν σε όλο αυτό, βλέπει την Γιουβέντους να ταπεινώνεται την τελευταία τριετία κατά σειρά από Άγιαξ, Λιόν και Πόρτο στο Champions League και τώρα θέλει να βρίσκονται οι “μπιανκονέρι” μόνιμα στον αφρό και οι ομάδες αυτές για παράδειγμα απ' έξω. Απίστευτα πράγματα.

Γιατί ουσιαστικά αυτό ήθελαν να κάνουν οι “μεγάλοι”. Ένα κλειστό πρωτάθλημα για να παίζουν διαρκώς μεταξύ τους, αφήνοντας όλους τους άλλους απ' έξω. Ανακοίνωσαν πως θα υπάρχει χώρος και για μερικές ακόμη ομάδες, χωρίς βέβαια να διευκρινίζεται καν πώς αυτές θα κερδίζουν τη συμμετοχή τους στη νέα διοργάνωση. Βέβαια και να έπαιζαν δε θα είχαν κανένα λόγο σε αυτήν, αφού θα λογίζονταν απλά ως προσκεκκλημένες. Οι “12” είπαν ουσιαστικά “να παίζουμε εμείς μεταξύ μας για να παίρνουμε τα λεφτά και οι υπόλοιποι κάντε ό, τι θέλετε”. Μόνο που ξέχασαν κάτι. Το ενδιαφέρον του κόσμου ήταν πολύ πιθανό να ατονούσε εάν επαναλαμβάνονταν τα ίδια και τα ίδια ματς. Ένα Ρεάλ-Λίβερπουλ π.χ. είναι ξεχωριστό ακριβώς γιατί είναι σπάνιο. Εάν παίζουν κάθε χρόνο και μέχρι και τέσσερις φορές, την αξία του θα την έχανε. Χωρίς να το παίζουμε ρομαντικοί, το ενδιαφέρον στο ποδόσφαιρο είναι το ότι όλες οι ομάδες έχουν δικαίωμα στο όνειρο, στη συμμετοχή, σε μια μεγάλη βραδιά. Ας μη γελιόμαστε, όλοι προτιμάμε να βλέπουμε ένα Μπαρτσελόνα-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από ένα Λοκομοτίβ Μόσχας-Ντινάμο Ζάγκρεμπ. Όμως το να αγωνίζονται συνεχώς μεταξύ τους οι ίδιες και ίδιες ομάδες χωρίς καμία πιθανότητα για την έκπληξη και το απρόβλεπτο, σίγουρα πολύ λίγους συγκινεί. Όλα τα παραπάνω προκάλεσαν λοιπόν ένα γενικό ξεσηκωμό.

 Ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους για να διαδηλώσει κατά της European Super League

Οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες, οι διαμαρτυρίες πάμπολλες από παντού και εκείνο ήταν το σημείο όπου μίλησε ο κόσμος. Οι οπαδοί κυρίως στην Αγγλία αντέδρασαν, πήγαν έξω από τα γήπεδα των ομάδων τους φωνάζοντας “ντροπή”, τις έθεσαν προ των ευθυνών τους κατηγορώντας τες πως καταστρέφουν τα ιδανικά και τις αξίες του αθλητισμού για τα λεφτά. Και οι σύλλογοι, που δεδομένα δεν περίμεναν τόσο οργισμένες αντιδράσεις, αναγκάστηκαν ένας ένας να υποχωρήσουν, ζητώντας συγχώρεση και θέλοντας να περάσουν προς τα έξω πως παρασύρθηκαν. Από χθες (20/4) το βράδυ έγινε γνωστό πως οι αγγλικές ομάδες αποχωρούν από το όλο εγχείρημα, ενώ τη σκυτάλη πήραν σιγά σιγά και η Ίντερ, η Μίλαν, η Ατλέτικο. Η European Super League διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη (αυτή τη στιγμή μόνο οι Ρεάλ, Γιουβέντους και Μπαρτσελόνα δεν έχουν ανακοινώσει την αποχώρησή τους) έχοντας διάρκεια ζωής ουσιαστικά δύο μέρες. Σε σημείο που μιλάμε πλέον για το μεγαλύτερο φιάσκο στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου.

Η 20ή Απριλίου 2021 θα καταγραφεί ως μια μέρα ιστορική για το ποδόσφαιρο. Ως η μέρα που οι φίλαθλοι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και πέτυχαν μια μεγάλη νίκη απέναντι στην -ακόμη μεγαλύτερη- κεφαλαιοποιήση του αθλήματος, βάζοντας τις αξίες πάνω από το χρήμα. Ο κόσμος βέβαια δε θα πρέπει να έχει αυταπάτες. Τα πάντα στο ποδόσφαιρο θα εξακολουθούν να θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους, άλλωστε και οι ομάδες που αποχώρησαν από την ESL πιθανότατα πήραν ή θα πάρουν πολλά περισσότερα χρήματα από την UEFA για να το κάνουν. Δεν αποκλείεται το πραξικόπημα αυτό να έχει τους πάντες κερδισμένους. Και την Ομοσπονδία που θα κρατήσει τις μεγάλες ομάδες κάτω από την ομπρέλα της και τους συλλόγους που θα πάρουν περισσότερα. Δεν αποκλείεται επίσης οι “μεγάλοι” να επανέλθουν με νέα σχέδια, άλλωστε στην ανακοίνωση της αναστολής της ESL αυτό αναφέρεται ξεκάθαρα. Όμως αυτό που συνέβη τις τελευταίες ώρες δεν παύει να είναι μια μεγάλη νίκη του ποδοσφαίρου, μια υπενθύμιση πως το άθλημα δε μπορεί για την ώρα να αμερικανοποιηθεί, πως δεν έχουν ισοπεδωθεί ακόμη όλα και παραμένει όρθιο ένα τελευταίο οχυρό.

 ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΚΑΚΗΣ